Ben ik burger van Gods Koninkrijk? (6)

Van alle zaligsprekingen die we kennen, komt de zesde wel heel erg dichtbij. Het is een woord dat heel direct aanspreekt: “zalig de reinen van hart, want zij zullen God zien.”
Dit woord is niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Het blijft niet aan de buitenkant staan. Het stoot door tot diep in je binnenste, tot in de kern van je bestaan, en daar klopt het aan. Dáár houdt het ons de spiegel voor, en stelt het ons voor de vraag: ben ik rein van hart? Of sta ik daar mijlenver van vandaan?
Aan dit woord hou je geen rustig gevoel over. Het jaagt je eerder het schaamrood naar de kaken. Wie zal zeggen ‘rein van hart’ te zijn. Er zit heel wat in mijn hart, maar of het ook rein te noemen is?
En toch, ook bij dit woord geldt dat het gaat om één van die dingen die Jezus bij de burgers van het Koninkrijk der hemelen zoekt. Jezus doet een appel op ons om rein van hart te zijn.

Waar gaat het om?
In Jezus’ dagen speelde het begrip ‘reinheid’ een duidelijke rol. In Israël golden allerlei voorschriften die op het gebied van de reinheid alles tot in de kleinste puntjes uitwerkten. Te denken valt wat dat betreft aan de geschiedenis van de bruiloft te Kana waar we zes grote stenen watervaten tegenkomen die daar neergezet waren “volgens het reinigingsgebruik van de Joden” (zie Johannes 2: 6). De reinheidsvoorschriften hoorden er helemaal bij. Vooral voor de Farizeeën en schriftgeleerden die op het gebied van de reinheid dan ook regelmatig in conflict kwamen met Jezus. Hij verontreinigde zich door met hoeren en tollenaren om te gaan.

Voor alle duidelijkheid moet echter gezegd worden dat Jezus het ergens anders over heeft. Jezus legt heel duidelijk een lijn naar de binnenkant. Het gaat om een rein zijn van binnen. Het gaat niet om een stuk uiterlijke, maar om innerlijke of inwendige reinheid.

Het kan er naar buiten toe allemaal mooi en netjes uit zien, maar dat zegt nog niets over de binnenkant.
Het is in dat verband opmerkelijk dat Jezus juist naar de Farizeeën en schriftgeleerden het verwijt laat horen dat ze op witgepleisterde graven lijken; van buiten zien ze er schoon en rein uit, maar van binnen zijn ze vol van doodsbeenderen en allerlei onreinheid.
Daartegenover laat Jezus wat anders zien. Rein van hart ben je als je buitenkant overeenstemt met je binnenkant. Rein van hart ben je als het leven naar Gods wil werkelijk een zaak van je hart is. Als het niet alleen maar een stukje van een vrome buitenkant is.

Waar roept dit om?
Als je eerlijk met dit woord van Jezus omgaat, kom je werkelijk voor een duidelijke spiegel te staan. De vraag komt met des te meer klem op je af: ben ik zo’n reine van hart? Wie durft dit zomaar te zeggen? Want werkelijk, de buitenkant kan er keurig netjes uit zien. Maar de mensen moesten eens weten wat er diep in ons hart weggestopt zit. Daar kunnen dingen zitten die helemaal met die mooie buitenkant in strijd zijn; dingen die – als ze zichtbaar zouden zijn – die mooie buitenkant helemaal onderuit zouden halen. En dat, terwijl de Here zoekt naar een mooie buitenkant die opkomt uit een mooie binnenkant. De Here vindt het allerbelangrijkste dat we van harte Hem dienen en volgen, dat we vanuit ons hart helemaal gericht zullen zijn op wat Hij van ons vraagt.

Denkend aan deze zaligspreking komt als vanzelf het gebed van Psalm 86 op: “Leer mij, HERE, uw weg, opdat ik in uw waarheid wandele; verenig mijn hart om uw naam te vrezen.” Here, maak een eenheid van mijn hart, opdat ik helemaal en met heel mijn hart zal wandelen op de weg die U wijst.
Dat is de reinheid van hart, die Jezus zoekt. Dat het in ons hart zuiver is, dat het echt en helemaal gericht is op wat de Here vraagt. En dan in heel ons leven: niet alleen maar op bepaalde momenten, maar altijd. Op zondag en op maandag. Thuis en op het werk. In de kerk en als we met onze buren om gaan.

Wie leert het ons?
Als Jezus oproept om rein van hart te zijn, roept Hij ons daarmee op om met dit woord bij Hem terug te komen. Met dat gebed van Psalm 86: “verenig mijn hart om uw naam te vrezen.”
Daarbij geldt: wie bidt, ontvangt. Juist bij dit gebed mogen we dat geloven. De Geest is uitgestort, en Hij doet niets liever dan mensen omvormen naar het beeld van Jezus, dé reine van hart! Jezus was met heel zijn hart gericht op wat God van Hem vroeg. Hij zei zelfs: het is mijn spijze de wil te doen van Hem die mij gezonden heeft (zie Johannes 4: 34).
Het is de Geest, die leert om het gebed om eenheid van ons hart te paren aan onze handel en wandel. Hij doet dat door ons te binden aan Gods Woord: het ijkpunt in het leven dat gericht is op de Here en op wat Hij bij ons zoekt. Het Woord van God wijst ons de weg en leert ons hoe de Here ons leven graag ingericht ziet.
“Zalig de reinen van hart.”
Een woord van Jezus dat heel dichtbij komt. Je ziet jezelf in de spiegel. En wat zie je daar allemaal?
Gelukkig mag je ook naar Jezus kijken. Hij is het die ons redt en reinigt van al onze ongerechtigheden.
En kijkend naar Hem wordt al iets waar van die geweldige belofte: zij zullen God zien.
Jezus zelf heeft immers gezegd: “wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien” (Johannes 14: 9).

J. van ’t Spijker
(drs. J. van ’t Spijker is predikant te Hoogeveen)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen