De doodstrijd van de Here Jezus

Citaat:
Jezus zal in doodstrijd zijn tot het einde van de wereld: gedurende die tijd moeten wij niet slapen.

Wie:
Blaise Pascal
(19 juni 1623 - 19 augustus 1662)

Waar:
Pascal schrijft deze woorden in zijn Gedachten.

Wanneer:
De Gedachten (Pensées) van Pascal zijn in 1669 – postuum dus – uitgegeven.

Wie was Blaise Pascal?
Blaise Pascal was een briljant wetenschapper. In zijn korte leven heeft hij veel betekend voor de natuurkunde en de wiskunde. Zo ontwikkelde hij een rekenmachine en deed baanbrekend onderzoek naar luchtdruk (daarom wordt druk nog gemeten in de eenheid Pascal (=N/m2)). Aanvankelijk was hij niet bijzonder godsdienstig, maar in 1654 voltrok zich een wending in zijn leven. Op 23 november van dat jaar had hij een overweldigende ervaring van Gods goedheid en hij heeft geprobeerd iets van de vreugde daarover op papier te zetten. Dit is bekend geworden als het mémorial van Pascal. De vreugde en de verwondering is tastbaar in de woorden die hij neerschrijft. Het is overigens bijzonder dat we deze woorden kennen; nadat Pascal ze opgeschreven had, heeft hij het papier laten innaaien in de voering van zijn jas, zodat hij het altijd dichtbij had. Na zijn vroege dood is het gelukkig gevonden.
Deze ervaring heeft diep ingegrepen in het leven van Pascal. Hij maakte grondige studie van de Bijbel en de leer van de kerk. Vooral Augustinus had zijn belangstelling. De genadeleer van Augustinus overtuigde hem meer dan de in die dagen in de Rooms-katholieke kerk heersende. Toch is hij binnen de Rooms-katholieke kerk gebleven.
Aardig om te vermelden is dat hij zeer sober leefde en veel deed voor de armen. Bovendien heeft hij meegeholpen een systeem van openbaar vervoer in Parijs te ontwikkelen. Zijn winst uit deze onderneming ging naar de armenzorg.

Het boek waar het citaat van dit artikel uitkomt is van na deze wending in zijn leven?
Inderdaad. Pascal was bezig om een verdediging van het christelijk geloof (apologie) te schrijven. Dit werk heeft hij niet kunnen voltooien. Vrienden hebben na zijn overlijden de aantekeningen bijeengebracht en uitgegeven. Pascal gaat in deze Gedachten op allerlei zaken in. Hij wil mensen overtuigen van de waarheid van het christelijk geloof en nodigt hen zelfs uit tot de beroemde ‘gok van Pascal’: je kunt maar beter geloven – zo betoogt hij – want als God bestaat is de winst oneindig groot. Als God dan niet blijkt te bestaan, verliest men nog niets.

Dan nu dit citaat. Waarom kiest u dit juist nu?
Dit citaat heb ik gekozen omdat we op dit moment als kerk in de lijdenstijd zijn. Van vele kansels zal het evangelie klinken van de Here Jezus Christus die zijn weg naar Golgotha gaat. Dan zal ook veel gesproken worden over Jezus’ gebed in Getsémané en het slapen van de discipelen. Bij dat gebeuren haken deze woorden van Pascal aan. Hij zegt dat het lijden, de doodstrijd van de Here Jezus niet alleen maar iets was van toen en daar: de nood, de schuld van deze wereld die Jezus aan het kruis bracht, zien wij nog om ons heen. En zo komt ook tot ons, tot de kerk vandaag de oproep om niet in slaap te vallen, maar met Jezus te waken.
Deze woorden van Pascal behoeden ons voor een al te oppervlakkige triomfantelijkheid. Bovendien wijst hij ons op een wezenlijke lijn in het Nieuwe Testament. Denk aan wat Paulus schrijft aan de Kolossenzen (1: 24). Christus regeert in onze wereld vanaf het kruis, zo zingt het lied. En zijn regering heeft daarom ook de kruisgestalte bij zich. Het Nieuwe Testament vertelt ons over het lijden van deze wereld en wij zien het zelf ook. Soms kun je er moedeloos en verdrietig van worden. Maar juist deze woorden van Pascal vertellen ons dan dat Christus zijn strijd nog voert. En dat is niet alles: we weten ons dan getroost met het perspectief. Immers: het evangelie verkondigt ons dat Christus door de Vader is opgewekt uit de doden. Zijn doodstrijd zal niet eeuwig doorgaan, maar de dag komt dat zijn strijd gestreden is en wij met Hem mogen delen in de vreugde.
Pascal benadrukt dat wij niet mogen slapen terwijl Christus strijdt. De taak van de kerk is om de ogen open te hebben voor de nood van wereld. Maar nog veel meer is het de taak van de kerk om midden in de nood te zien op Christus die bidt voor de zijnen. En zijn woorden te horen. Eén van de volgende gedachten die Pascal neerschrijft na de woorden boven dit stuk, hebben veel te zeggen: Ik dacht aan u in mijn doodstrijd. Ik heb deze bloeddruppels voor u vergoten. Zo roepen de woorden van Pascal niet allereerst tot een activisme dat de wereld zal gaan verbeteren en zo de doodstrijd van Jezus verminderen. Zijn woorden roepen tot geloof in Christus die de weg voor ons gegaan is – zonder ons.

Meer weten en verder lezen:
• Blaise Pascal, Gedachten, Amsterdam 1997 of Houten 2008
• J. Attali, Blaise Pascal. Het Franse genie, Kampen 2001
• Th. De Boer, De God van de filosofen en de God van Pascal. Op het grensgebied van filosofie en theologie, Zoetermeer 2005
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Blaise_Pascal
• http://www.worldexplorer.be/blaise_pascal.htm

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen