Ulrum: ‘gewoon christelijk-gereformeerd’

“Wij zijn niet links, wij zijn niet rechts, wij zijn gewoon een christelijke gereformeerde kerk.” Dat zegt scriba Rieks Bolt (58) over zijn gemeente in Ulrum. “Wij kennen geen ‘zware’ of ‘lichte’ predikanten. Iedere predikant mag hier komen preken. Dat is: ‘christelijk-gereformeerd zijn’. Wij willen zuiver bij het Woord blijven.” Toch is ook in deze kleine gemeente sprake van ontkerkelijking. Anneke van Meekeren (74) weet dat veel kerken daar last van hebben, “maar bij ons valt het zo op.” “Maar”, zegt Bolt, “ook al is de gemeente klein, er is een mooie leeftijdsopbouw. Er is een zondagsschool met ongeveer elf kinderen. En wij zijn een positieve gemeente.” “Als er wat gebeurt, dan is er zorg voor elkaar”, legt Van Meekeren uit. Bolt: “We lopen de deur niet bij elkaar plat, maar we denken wel aan elkaar.”

Vier kerken
In Ulrum staan vier kerken, terwijl het een klein dorp is. “Wij zijn niet anders gewend”, zegt Van Meekeren. Anna Rutgers (67) vult aan: “Als je ‘s zondags naar de kerk gaat komen ze wel allemaal voorbij: de mensen die naar de Gereformeerde Kerk gaan, de vrijgemaakten, de hervormden en de christelijk-gereformeerden. Als ik eerlijk ben, vind ik dat wel heel verdrietig.” Bolt zegt dat de kerk soms wel wat met de vrijgemaakte kerk samen doet: “Dat zijn meestal de activiteiten ‘eromheen’, bijvoorbeeld activiteiten voor 55-plussers, of een zangdienst op Tweede Pinksterdag. Maar om nu te zeggen dat het ooit tot een samengaan komt, daar geloof ik niet in.”

‘Koksioanen’
Ulrum is de Afscheiding nooit helemaal vergeten. Dat is ook duidelijk te merken doordat de drie gemeenteleden er veel van weten. Zo zegt Rutgers dat ze denkt dat er meer aspecten waren die meespeelden bij de Afscheiding dan alleen een verschil in geloofsopvattingen. Zulke aspecten zijn bijvoorbeeld de cultuur waarin de dominee hoog verheven was boven de gemeente en het feit dat er grote verschillen waren tussen arm en rijk. “Ik heb eens gelezen dat een rijke boer zei dat God arme en rijke mensen heeft geschapen. Daarmee wilde hij zeggen: ‘ik ben rijk, maar ik hoef jou niks te geven’.”

Een opvallende erfenis van de Afscheiding was te merken door een andere scheiding: de scheiding tussen de openbare school en de gereformeerde school. “Daar hadden we scheldwoorden voor elkaar”, zegt Rutgers. “Zij noemden ons ‘koksioanen’ en wij zeiden ‘boerenpoep’ tegen hen. Dat was allemaal niet zo erg bedoeld.” “Maar”, zegt Bolt, “die benaming komt wel uit die tijd vandaan.” Het woord ‘koksioanen’ komt namelijk van de naam De Cock en wordt al sinds de tijd van de Afscheiding gebruikt als scheldwoord.

Asielzoekers
Tot vijf jaar geleden had Ulrum een asielzoekerscentrum. Op die manier kwamen veel asielzoekers in de kerk. “Ja, dat was wel mooi hoor”, zegt Van Meekeren. Rutgers denkt wel dat veel gemeenteleden de uitbundigheid van deze mensen niet gewend waren. “Ze klapten, ze deden hun handen omhoog, ik denk dat veel mensen daaraan moesten wennen.” Bolt kan zich nog goed herinneren dat er een Afrikaanse vrouw was die altijd knielde voor ze de bank in liep. En Rutgers vertelt over een ex-moslim die zijn schoenen uit wilde doen voor hij de kerk binnenliep. Dat zijn ervaringen die Bolt erg waardevol vindt: “Dat maakt echt wat bij me los. Zij beleven dat echt. Die ervaringen blijf je vasthouden, daar blijf je aan terugdenken als je over het geloof praat.” “Ik denk dat we ook heel veel liefde van die mensen ontvangen hebben”, zegt Rutgers.

“Er waren ook twee Iraanse jongens die bij ons van moslim, christen zijn geworden”, vertelt Bolt. “Ze zijn hier gedoopt en hebben belijdenis gedaan. Misschien heb je als kleine gemeente wel veel meer gedaan dan je zelf denkt. Je weet niet hoe God werkt.” “En soms sluiten de immigranten zich later aan bij evangelische kerken”, vertelt Rutgers. “Zo zei iemand een keer: ‘hier is het goed, hier werkt de Heere, maar waar we nu heen gaan voel ik me beter thuis en daar werkt God ook.’ Nou, dat geloof ik zelf ook .”

Over CGK-Ulrum
In het Groningse dorp Ulrum vond de Afscheiding van 1834 plaats. De hervormde dominee Hendrik de Cock verliet met een deel van zijn gemeenteleden de Nederlandse Hervormde Kerk. In Ulrum ontstond op deze manier een tweede, afgescheiden, kerk. In 1895 werd in Ulrum de CGK geïnstitueerd. Nog een halve eeuw later kwam er in het dorp een vierde kerk bij: de vrijgemaakte kerk.
Op dit moment heeft de CGK 91 leden. Tot 2001 was ds. Everts de voorganger van Ulrum. De gemeente is nu vacant.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen