Vervolgd, maar niet in de steek gelaten

Verdrukking en vervolging van christenen zijn uitingen van een gezindheid die zegt: jullie, christenen, mogen er niet zijn, jullie moeten weg bij ons goedschiks of kwaadschiks. Jullie en jullie God en jullie geloof mogen geen invloed hebben in ons land, onze samenleving en onze buurt. Dat is beangstigend en emotioneel beladen. Het geeft onzekerheid en droefheid. Toch zijn we niet onvoorbereid en ongetraind. In de geschiedenis zijn twee golven van geloofsvervolging geweest. De eerste vervolgingsgolf was die van de Joodse en Romeinse overheden wel bekend uit het Nieuwe Testament zelf en durend tot het jaar 300. De tweede golf zijn de geloofsvervolgingen in de zestiende en zeventiende eeuw als vervolging van christenen door andere christenen in de godsdienstoorlogen in West-Europa en Nederland. Nu is de derde vervolgingsgolf met alle kracht en terreur aan de gang die ik hierboven noemde. Die golf heeft ons land nog niet bereikt. Voor het geval dat deze golf over ons komt, moeten we iets weten van wat het Woord van God zegt.

Niet iets vreemds
Jezus zegt in Johannes 16: 33 In de wereld lijdt gij verdrukking, maar hebt goede moed, Ik heb de wereld overwonnen. In 1 Johannes 5: 4,5 schrijft de apostel dit is de overwinning, die de wereld overwonnen heeft: ons geloof. Wie is het die de wereld overwint dan wie gelooft dat Jezus de Zoon van God is. Dit zijn de twee kernteksten die samenvatten wat in de andere evangeliën staat zoals in Mattheus 5 en 10. Wat horen we in deze teksten?

Allereerst: er overkomt ons niets vreemds. Jezus heeft zijn discipelen voorbereid op de vervolgingen. We moeten niet denken dat ons iets vreemds overkomt als we in de vuurgloed van de beproeving komen. Christus voorzag de verdrukking en houdt die niet weg. Wat Hem overkwam en Hij vrijwillig onderging, zal ook Zijn volgelingen overkomen. Een discipel staat niet boven zijn meester. Die zal zijn als de meester. Gelijkvormigheid aan het lijden en de verheerlijking van Christus staan als belangrijk motief in de brieven van het Nieuwe Testament. Christus Zelf heeft ons het voorbeeld gegeven om in Zijn voetspoor te gaan (1 Petrus 2: 21).

Vervolgens horen we in de tekst dat er een strijd is, want er is sprake van een overwinning. Er is een onoverbrugbare tegenstelling gekomen tussen de wereld en de christenen. Er loopt een scheiding tussen de mensen. Tussen hen die uit God geboren zijn en hen die dat niet zijn. Die laatsten worden ‘wereld’ genoemd, maar dan niet de wereld van Gods goede schepping maar de verloren wereld die in het boze ligt.

Hierbij komt uit ons eigen hart iets naar voren van ergernis over dit evangelie. De geest van onze tijd vindt het onverdraaglijk dat er twee soorten mensen en twee wegen zijn. De geest van onze tijd is dat we allemaal gelijk zijn en met iedereen het beste voor hebben. Ieder komt er op zijn eigen manier. Wie zo modern denkt, ontloopt verdrukking en vindt het belachelijk dat er mensen zijn die leven willen in zuiverheid van toewijding aan God en die Hem dienen en vertrouwen en liefhebben in het licht van de ernst van de eeuwigheid. Vanuit de tegenstelling tussen Christus en de wereld in het boze komt de spannende vraag naar ons toe: Waar hoor ik bij?

Van Christus zijn
Ben ik van Christus of ben ik dat niet? Ben ik dat niet dan zal ik nooit last van vervolging of verdrukking hebben. Ben ik wel van Christus en ken ik Hem dan is belangrijk:
1. ben ik overtuigd en sta ik ervoor dat de leer van Christus de enige en volle waarheid Gods is overeenkomstig Zijn Woord;
2. beantwoordt aan die overtuiging een leven in oprechtheid en eenvoud naar het zuivere Evangelie. Immers niet alleen de dood van een vervolgde maar zijn dagelijks leven in het evangelie bouwt de kerk;
3. houd ik mij verre van het verlangen om een martelaar te zijn om mij een naam te maken en eer onder de mensen te krijgen, denk aan 1 Korinthe 13, al gaf ik mijn lichaam om te worden verbrand, maar had de liefde niet, het betekent niets.

Straf of mishandeling en vervolging maken niet de martelaar, maar de zaak waarvoor hij staat, is die goed (Augustinus). Wanneer Christus alles voor ons geworden is, onze Koning, Heiland, onze rijkdom en we in Hem alle schatten van wijsheid en kennis van God hebben, dan ben ik in staat en gemotiveerd om vervolging te lijden en staande te blijven. Die genade van de Heilige Geest en de woorden om te getuigen krijgen alle echte getuigen en vervolgden. Zij zien op Hem, de overste leidsman en voleinder van het geloof Die de smaad en de schande van de kruisdood verdroeg. Hij lette op de heerlijkheid Die voor Hem lag. Een heerlijkheid met alle verloste zondaren en de kinderen van God. Een Christen is er zeker van dat geen vervolging, zwaard, honger of wat ook, kan scheiden van de liefde van God, die is in Christus Jezus. In dit alles zijn we meer dan overwinnaars door Hem Die ons heeft liefgehad. Hier in Romeinen 8 hoor je dezelfde boodschap als in Johannes 16. Alle heiligen zingen hetzelfde lied van de eer van God en de liefde voor het Lam te midden van de grote verdrukking en te midden van alle kleine plagerijen en spot en achteruitzetting.

Huidige wereld
Niet ieder houdt stand. Paulus schrijft: Demas heeft mij verlaten. Hij heeft de tegenwoordige wereld lief gekregen. Dat is nog geen definitief oordeel. Hij heeft Paulus verlaten. Hij kan nog terug. In zijn leven blijkt dat hij de wereld lief had. Hij haakte af. Hoe vaak worden we in de gemeente, in de vriendenkring of familie vandaag hiermee niet geconfronteerd. Weer die tegenstelling. De huidige wereld of Christus liefhebben. Wij hebben niet van doen met nalatigheid, maar met geloof dat de ziel behoudt, zo troost de schrijver van de Hebreeënbrief. De lichte last van de verdrukking weegt niet op tegen het gewicht van de heerlijkheid. In het christelijk geloof is het niet een zaak van kiezen, maar een zaak van wegen. Je moet tegen elkaar afwegen dit korte, aardse bestaan met al zijn vreugde en velerlei lijden en kruis tegenover de heerlijkheid waar alle tranen worden afgewist. Ik vrees dat de huidige wereld met al zijn luxe, die we krampachtig proberen vast te houden, ons meer in de greep heeft en zwaarder weegt dan de wereld die komt.

Vreugde bij vervolging
Op een wijze die wij nauwelijks kunnen volgen, spreken Paulus en de andere apostelen over hun vervolging. Paulus is zeker ervaringsdeskundige want hij werd van een vervolger van christenen in Damascus tot een vervolgde ter wille van Christus. Hij zegt dat hij een welbehagen heeft in zwakheden, noden, vervolgingen (let wel!) ter wille van Christus, want als ik zwak ben, dan ben ik machtig.

In vervolging ter wille van Christus ligt een krachtige legitimatie en bevestiging van het geloof. De apostelen in Jeruzalem verlieten het Sanhedrin verheugd omdat ze waardig bevonden waren vernedering te ondergaan omwille van de naam van Jezus (Handelingen 5: 41). Evenwel nergens wordt ons geboden de vervolging te zoeken of uit te lokken. Niemand denke dat hij in het geloof er niet goed aan toe is als hij geen vervolging ondervindt. God geeft tijden en plaatsen van verademing. Die tijden moet je hartstochtelijk gebruiken om te groeien in de genade en de kennis van Christus. In Zijn voorzienige leiding kan de Here ons een zwaar levenskruis te dragen geven of onder zware vervolging gebukt laten gaan. Hoe zouden we ooit onze Vader in de hemel kunnen beschuldigen dat Hij ons, Zijn kinderen, een te zwaar levenslot oplegt? Zoveel als Hij voor het behoud van onze ziel nodig vindt om bij Hem te blijven, geeft Hij ons een eigen kruis in dit leven om achter Christus aan te dragen. Er blijft dan een roepen en een vluchten naar de troon van God om verlossing in alle nood en vervolging.

We leren de psalmen 44 en 129 bij ervaring kennen. ‘Waak op, waarom slaapt Gij, Here? Waarom vergeet Gij onze ellende en verdrukking? Sta op, ons ter hulpe, verlos ons om Uwer goedertierenheid wil.’ Alle heiligen van het oude en nieuwe verbond dragen de vervolging en verdrukking vanwege de goede zaak van God en het behoud van hun leven. Daarom worden we ten slotte meer dan eens hartelijk opgeroepen om te bidden voor de vervolgers. Niet voor de vervolgden alleen en om te huiveren voor de diepte van hun lijden en dat te verlichten. Juist voor vervolgers en hun bekering dient gebeden te worden. Dat zij ook tot inkeer zouden komen en zich aan God en Christus onderwerpen voordat het te laat is.
Tot slot een couplet uit een lied dat mij zeer na aan het hart ligt vanwege de innigheid van de beleving van het geloof onder het kruis van de vervolging:

O Jezus, o schat die in ‘t hart is geborgen,
o heimelijk sieraad dat glanst in de ziel,
laat ons met U meegaan op weg naar de morgen,
of ‘t kruis met zijn schaduw ook over ons viel.
Hier leven terzijde in smaadheid en lijden,
hier omgaan met Christus in stilte van binnen,
daar eenmaal, zoals wij bemind zijn, beminnen.

J.C.L. Starreveld is emerituspredikant en woont in Genemuiden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen