Auschwitz en excuses

Afgelopen maandag was er de herdenking van de bevrijding van het concentratiekamp Auschwitz, vijfenzeventig jaar geleden. De beelden en persoonlijke getuigenissen houden niet op diep te ontroeren. Mijn gedachten gingen terug naar de reis van het Israëldeputaatschap in 2003, die ons ook in Auschwitz bracht. Onder de poort door, met het hels cynische: ‘Arbeit macht frei’. Langs de vitrines met koffers, haar, brillen, kinderschoenen, gebedsriemen … Langs de plaats waar toen de gaskamer en het crematorium stond. Voor ons uit liep een drietal orthodoxe Joden over de spoorlijn naar het perron waar de selectie plaatsvond. Dan hoef je je verbeeldingskracht niet meer aan te spreken. Het bizarre was, dat het een stralende dag was. Waar eens barakken stonden, stond nu lieflijk groen. Kikkers, kwakend in een poel. Vogels, fluitend in de lucht. In mijn dagboekaantekeningen lees is: ‘Het bloed van Abel brult hier uit de grond omhoog, en hoewel ze hun best doen, het lukt de vogels niet om meer liefde te krijgen in wat Kaïn God antwoordde: Ben ik de hoeder van mijn broeder?’

Bij de Nationale Holocaust Herdenking heeft premier Rutte namens de regering excuses aangeboden. Hij deed dat in een afgewogen en bewogen toespraak. Hij erkende moedig verzet, maar het was er te weinig, ook bij overheidsinstanties. Hij zei zich te realiseren dat geen woord groot genoeg is om het leed te omvatten. Ik neem aan dat hij daarmee ook op het woord ‘excuses’ doelde. En daar heb ik nog een vraag bij. Om Rutte geen onrecht te doen, van iets meer afstand. Als er een erkenning is van tekortschieten, heet dat in onze tijd nogal eens ‘sorry zeggen’. Of, als dat te klein wordt geacht: ‘excuses aanbieden’. Dat heeft z’n waarde, maar we hebben toch een woord dat verdergaat: vergeving vragen? Excuses bied jij nog aan. Dan kan een ander zeggen: ‘dank je, aanvaard’ maar ook ‘too little too late’. Wie vergeving vraagt, komt geheel met lege handen en is volkomen aangewezen op de gunst van de ander. Laten we in de kerk maar het voorbeeld blijven geven van een zo diep mogelijk buigen. Om, om Christus’ wil, ook zo diep mogelijk bevrijding van schuld te vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen