Volharding en waakzaamheid

Tegenstander

Het vorige hoofdstuk heeft laten zien dat achter de tegenstand de macht schuilgaat van de grote tegenstander, de satan. Door het bloed van Christus zijn we bevrijd van elke aanklacht. Toch blijft de satan macht en invloed hebben op aarde. Dit zien we in het eerste beest dat opkomt uit de zee. Het is dodelijk gewond, dat betekent: het is verslagen. Maar het geneest, dat betekent: de overwonnen vijand gaat door.

Het eerste beest

Net als de draak uit hoofdstuk 12 heeft het beest zeven koppen en tien horens. Er is echter één verschil: de draak had kronen op zijn koppen, het beest draagt ze op zijn horens. Dit lijkt erop te wijzen dat het beest ondergeschikt is aan de draak. De verdere beschrijving van het beest als panter, beer en leeuw, doet sterk denken aan Daniël 7, waar Daniël in een visioen vier dieren uit de zee ziet opkomen. Het eerste als een leeuw, het tweede als een beer, het derde als een panter en het vierde is een afschrikwekkend dier. In Daniël 7 staan de dieren symbool voor koninkrijken die zich tegen God verzetten en Gods volk onderdrukken. In Daniël 7 zijn ze ook vrij precies te identificeren met Babel, Perzië, Griekenland en Rome.

Hier gaat het niet om vier dieren, maar om één groot beest dat alle eigenschappen in zich draagt. Dit laat zien dat het niet maar over één wereldrijk gaat, maar dat het beest symbool staat voor alle koninkrijken die zich tegen God verzetten en Gods volk vervolgen.

Volharding

Voor de eerste christenen was de betekenis van het eerste beest duidelijk: het Romeinse Rijk. Wilde je meedoen met een handelsgilde, een soort beroepsvereniging, dan moest je ook aan de beschermgod van zo’n gilde offeren. Ook was in de eerste eeuw de keizerverering in opkomst. Zo liet keizer Domitianus zich aanspreken met de titel: Mijn heer en mijn god. In het Romeinse Rijk zijn christenen in verschillende golven vervolgd. Van keizer Nero zijn de meest verschrikkelijke verhalen bekend. Voor de eerste christenen klinkt hier de oproep om te volharden in het geloof en het kwaad uit hun dagen te ontmaskeren. Kijk uit, geef niet toe! Het is geen onschuldige macht, maar achter dit rijk, dit beest, staat de macht van satan zelf! En de satan, dat weten we uit hoofdstuk 12, is maar op één ding uit: vernietiging van Gods kinderen.

Maar hoofdstuk 13 mogen we niet beperken tot de eerste eeuw. De symbolen overstijgen de gebeurtenissen uit die tijd. Zo ook dit beest. Soms is hij dodelijk verwond en lijkt hij verdwenen, maar dan ineens keert hij weer terug in een andere gedaante. Daarin ligt voor ons de oproep om waakzaam te zijn en de tijd waarin wij leven te doorzien. De satan voert strijd tegen de gelovigen. Hele wereldrijken worden soms onderdeel van zijn vernietigingsplan. Houd moed, zegt Openbaring hier. Volhard in het geloof!

Het tweede beest

Dat de tegenstand niet alleen vervolging en geweld betekent, wordt duidelijk uit het tweede beest. Het tweede beest ziet er een stuk tammer uit dan het eerste. Hij komt ook niet uit de chaosmacht van de zee, maar uit de rust van de aarde. De tekst maakt echter gelijk duidelijk dat achter dit beest opnieuw de macht van satan schuilgaat. Op sluwe en slinkse wijze zorgt het tweede beest ervoor dat de mensen het eerste beest gaan aanbidden. In Openbaring 16 wordt er ook over dit beest geschreven, maar dan wordt hij ‘de valse profeet’ genoemd. Deze benaming maakt gelijk duidelijk wat zijn aard is. Het werk van de duivel komt niet alleen met grote vervolgingsgolven over de gelovigen, maar hij gaat ook als de grote verleider en misleider te werk. Hij toont zich hier zo onschuldig als een lam, maar is uit op vernietiging van eenieder die bij het ware Lam, Jezus Christus, hoort. Het beest is een imitator, maar wel een valse.

Sprekend beeld?

Het beest richt een beeld op dat door de mensen aanbeden wordt. Op de achtergrond klinkt de geschiedenis van de vrienden van Daniël uit Daniël 3. Het beeld begint te spreken en merktekens worden aangebracht, waardoor alleen de gemerkte mensen kunnen kopen of verkopen.

Wat gebeurt hier?

Het is belangrijk dit soort beelden eerst in hun eigen tijd en context te beluisteren. Zoals we bij het eerste beest al hoorden was de keizerverering in de eerste eeuw enorm in opkomst. Sommige keizers lieten zichzelf tijdens hun leven al goddelijk verklaren. Dat hield in dat er voor hen een tempel gebouwd werd en dat ze aanbeden werden. Als je als christen niet meedeed met de verering van de keizer en niet meedraaide in de handelsgildes, dan had dat sterke economische gevolgen. Wilde je volledig meedraaien in de maatschappij dan moest je de keizer aanbidden als god. Een beeld dat spreekt was voor mensen uit de eerste eeuw minder vreemd dan voor ons. Zo zijn er verschillende verhalen teruggevonden van keizers die een enorm beeld voor zichzelf lieten oprichten, dat aanbeden moest worden. Sommige priesters waren getraind in buikspreken en lieten de mensen geloven dat de keizer of andere goden door het beeld heen tot de mensen spraken.

Wees waakzaam! Dat is de oproep die klinkt bij het tweede beest. Het kan zo verleidelijk zijn mee te gaan in de afgoderij van je tijd, want het ziet er zo onschuldig uit als een lammetje, maar het leidt je steeds verder weg van het ware Lam, Jezus Christus.

666

Over het getal 666 is veel gespeculeerd. Eindeloos veel pogingen zijn gedaan het getal te ontcijferen. Vaak zoekt men een oplossing in de gematria, waarin cijfers een betekenis in zich hebben. In de oude talen kende men namelijk nog geen cijfers, maar gebruikte daarvoor een letter uit het alfabet. De a is een 1, de b een 2 etc. Met dit systeem krijgen woorden en namen een bepaalde getalswaarde. Je telt simpelweg de getallen op. Hiermee kon je geheime berichten delen. Zo is er een inscriptie gevonden waarin iets staat als: Ik houd van het meisje wiens getal is 545. Zoiets kan ook hier meespelen. Het getal 666 is dan een codetaal voor een bepaalde naam. Een veel gehoorde suggestie is dat het om keizer Nero gaat, die beestachtig heeft geregeerd. En inderdaad, als je de getalswaarde van ‘keizer Nero’ bekijkt kom je uit op 666, maar dan moet je wel de Latijnse naam overzetten in het Grieks en er vervolgens Hebreeuwse letters opplakken en dan ook nog eens een verkeerde Hebreeuwse spelling gebruiken. Met kunst- en vliegwerk kom je dan uit op een getalswaarde van 666. Eigenlijk is het onmogelijk om uit deze drie getallen een naam te filteren. Het is zo willekeurig dat je moet concluderen dat dit niet de bedoeling is. Wat is het dan wel? We worden toch opgeroepen dit te ontcijferen? Ja, maar dan niet op onze rekenkundige manieren. In vers 9 werd gezegd: Wie oren heeft, moet horen. Dat is een typische uitdrukking dat je moet opletten. Dat is ook de betekenis hier in vers 18: Let op, wees waakzaam!

Onheilige drie-eenheid

De draak geeft het eerste beest macht en heerschappij. Het eerste beest geeft gezag aan het tweede. Het tweede zet mensen aan tot verering van het eerste beest. In de hele manier van beschrijven proef je een imitatie van de drieeenheid: de Vader Die macht en heerschappij geeft aan de Zoon. De Heilige Geest Die door Vader en Zoon gezonden wordt en de wereld aanzet tot aanbidding van de Zoon.

Zo tekenen Openbaring 12 en 13 de duivel als een meester-imitator. Maar hij is en blijft een imitator en is niet God Zelf. Hij kan zich voordoen als een lam, maar is niet het Lam. Hij kan het laten lijken dat de wond van kruis en opstanding is geheeld, maar hij is en blijft verslagen. Zijn getal is slechts 666: 6 voor de draak, 6 voor het eerste beest en 6 voor het tweede. De onheilige drie-eenheid schiet met al zijn macht en kracht tekort en valt in het niet bij de heilige drie-eenheid die het volle getal 7 draagt: 7 voor de Vader, 7 voor de Zoon en 7 voor de Heilige Geest. Houd moed, houd vol, maar wees ook waakzaam!

Gespreksvragen

Satan probeert God na te doen, te imiteren. Kun je dat vandaag de dag ook ergens in herkennen?

Openbaring laat zien dat wereldrijken komen en gaan. Zouden we vandaag de dag ook weer dicht tegen zo’n kantelpunt in de geschiedenis aanzitten? Wat doet dat met je?

Openbaring 13 roept ons op om moed te houden en waakzaam te zijn. Wat heb jij daarvoor nodig?

Hoe kunnen we elkaar in de gemeente bemoedigen en scherp houden?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen