‘Het is voor iedere christen verrijkend om over eigen grenzen heen te kijken’

Waarom zet u zich in voor dit deputaatschap?

Den Heijer: “Ik ben sinds 2013 lid van het deputaatschap. Voor die tijd stond het onderwerp eenheid niet zo op mijn netvlies. Het is echter steeds belangrijker voor mij geworden. De belijdenis van ‘één heilige, algemene, christelijke kerk’ mag van mij meer aandacht krijgen. Het is namelijk heel verrijkend om contact te hebben met mensen uit andere kerken. Daardoor heb ik bijvoorbeeld meer oog gekregen voor aspecten van het geloof die in onze kerken wat minder aandacht krijgen, zoals het werk van de Heilige Geest en het zoeken naar gerechtigheid. Natuurlijk hoeft niet iedereen zich met kerkelijke structuren bezig te houden, zoals wij in het deputaatschap doen. Het is voor iedere christen wél heel verrijkend om over eigen grenzen heen te kijken. Dat behoedt voor kerkelijke zelfgenoegzaamheid, alsof wij de waarheid in pacht hebben.”

Van der Zwaag beaamt dat: “Vóór ik lid was van het deputaatschap, had ik soms een karikatuur van andere kerken. Zo had ik het idee dat de voormalig vrijgemaakten sterk uitgingen van verbondsautomatisme: als je gedoopt bent, heb je deel aan het verbond, en ben je dus een kind van God. In gesprekken zeiden zij: ja, we leggen veel nadruk op het verbond, maar er is géén sprake van een automatisme. Daar leer ik van, en zij leren ook van ons. Zo zeiden ze: van jullie hebben we geleerd dat het geloof niet alleen een set verstandelijke overwegingen betreft, maar dat het ook gaat om de beleving ervan.”

Wat zijn jullie belangrijkste taken?

Van der Zwaag: “Onze taak is om de eenheid tussen kerken met de gereformeerde belijdenis te bevorderen. We spreken met afgevaardigden van verschillende gereformeerde kerken, bijvoorbeeld de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK), de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) en de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Ook maken we deel uit van het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte (COGG). Als plaatselijke kerken nauwer willen samenwerken, helpen we om de (kerkordelijke) hobbels in kaart te brengen en over te komen. Met de NGK werken we al heel lang samen, met de PKN is die samenwerking jonger. Het is ook wat ingewikkelder, omdat de PKN breder is qua opvattingen. Over de samenwerking met bondsgemeenten ligt nu een voorstel op de synode.”

Hoe staat het er wat jullie betreft voor met de eenheid van kerken in Nederland?

Den Heijer: “De afgelopen vijftig jaar zijn de kerkmuren lager geworden. Kanselruil met HHK-, NGK- en PKN-gemeenten gebeurt nu op veel plekken. Maar je ontkomt niet aan het grote probleem van het ontbreken van eenheid binnen de eigen kerken.”

Kent zoeken naar eenheid grenzen?

Van der Zwaag: “Wij zijn lid van het deputaatschap Eenheid gereformeerde belijders. Dat geeft al een bepaalde inkadering aan: we zoeken naar eenheid met andere kerken die de gereformeerde belijdenis aanhangen. Ik vind dat laatste zó belangrijk, dat ik liever geen eenheid nastreef met kerken en organisaties die standpunten innemen die haaks staan op dat gereformeerde belijden.”

Den Heijer: “Tegelijkertijd zit er een verschil tussen kerkelijke en persoonlijke contacten. Op mijn werk is een gebedskring; ik ben heel blij dat ik daar ook katholieken tegenkom, en mensen uit migrantenkerken, en zo veel anderen.”

Wat was een moment tijdens uw werk als deputaat dat indruk op u heeft gemaakt?

Van der Zwaag: “Ik denk niet aan één specifiek moment, maar aan de preekbesprekingen die we met deputaten uit verschillende kerken hadden. Ieder kerkverband heeft een eigen taalveld. Dat zorgt ervoor dat je soms zaken anders verwoordt, maar als je doorvraagt, blijken de verschillen soms minder groot te zijn dan je eerst dacht. Het is belangrijk om met elkaar van hart tot hart te spreken, dat schept verbinding.”

Den Heijer: “Ik denk aan de bijeenkomst van verzoening tussen de NGK en GKv in 2018. Die heeft bijzonder veel indruk op mij gemaakt, onder meer vanwege het verootmoedigende karakter en de schuld die werd beleden over een periode van zelfgenoegzaamheid. Het is wat mij betreft ook een baken in zee voor ons eigen kerkverband: als we willen voorkomen dat we over dertig jaar op dezelfde manier moeten schuld belijden, moeten we nu niet al te absolute uitspraken doen.”

Hoe ziet de samenwerking met andere kerken er voor jullie plaatselijk uit?

Den Heijer: “Met de plaatselijke bondsgemeente in Bennekom hebben we af en toe kanselruil en beleggen we op dankdag een gezamenlijke dienst. Voor bijvoorbeeld evangelisatie werken we ook samen met andere stromingen, waaronder een evangelische gemeente.”

Van der Zwaag, predikant in Siegerswoude- De Wilp: “Wij beleggen elk jaar met de plaatselijke PKN rond de kerstdagen een bijeenkomst voor het hele dorp. Dat is mooi, daar komen heel wat dorpsgenoten naartoe. Ook organiseren we samen een vakantiebijbelclub. Zo proberen we uit te stralen dat we dezelfde boodschap willen delen, al zijn we twee verschillende gemeenten.”

Misschien zijn er gemeenten die denken dat ze andere kerken niet per se nodig hebben. Niet uit onwil, maar bijvoorbeeld omdat ze genoeg hebben aan hun eigen gemeente. Is het eigenlijk belangrijk om te zoeken naar eenheid?

Van der Zwaag: “Als we lezen hoe Jezus bidt in het hogepriesterlijk gebed in Johannes 17, kunnen we niet om eenheid heen. Het is misschien de weg van de minste weerstand om in de verdeeldheid te berusten. Maar als we onderling verdeeld zijn, vormen we een struikelblok voor anderen om in Christus te geloven. Dat maakt dat we ons niet gemakkelijk bij verdeeldheid neer mogen leggen.”

Deputaatschappen

In deze serie brengen we een aantal deputaatschappen voor het voetlicht. Vandaag deel 4: deputaten Eenheid gereformeerde belijders.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen