EN TOCH.....
Zoals men weet, schreef Galilei een boek over de nieuwere astronomische inzichten, dat hem in 1633 in conflict bracht met de Inquisitie. Officieel gold nog steeds de geocentrische theorie: om de aarde als middelpunt draaiden zon, maan, planeten. In de 16de eeuw had Copernicus geleerd, dat de aarde om de zon draait. In de 17de eeuw richtte Galilei, als eerste, een door de Nederlander Lipperhey uitgevonden kijker op de sterrenhemel. Hij ontdekte de manen van Jupiter, wat hem ertoe bracht aarde en Jupiter als gelijksoortige hemellichamen te gaan zien, d.w.z. als planeten die zich bewegen om de zon. Het heliocentrische wereldbeeld van Copernicus moest dus het juiste zijn.
Daar het Copernicaanse wereldbeeld in strijd is met letterlijk opgevatte Bijbelteksten als Josua 10 : 12 ('Zon sta stil'), verbood kardinaal Bellarminus, in opdracht van paus Paulus V, Galilei om de ideeën van Copernicus te propageren. De werken van C. werden door de Inquisitie veroordeeld als 'beslist ketters'. (1616) In 1632 publiceerde Galilei een 'Tweespraak over de twee grote wereldstelsels'. Niet geheel ten onrechte werd Galilei ervan beschuldigd, dat in zijn boek de vertegenwoordiger van het heliocentrische systeem met meer overtuigingskracht praat, dan de aanhanger van het geocentrische. In 1633 werd Galilei, sterk verdacht van ketterij, door de Inquisitie veroordeeld tot de plechtige afzwering van de Copernicaanse leer en tot hechtenis - weldra omgezet in huisarrest - voor onbepaalde tijd. Volgens de legende zou het slachtoffer van het pauselijke obscurantisme, na het uitspreken van de afzweringsformule, gemompeld hebben: 'En toch beweegt zij (de aarde) zich'. De Inquisitie dacht echter van niet. En toch draaide de aarde, toen Galilei op woensdag 22 juni 1633 veroordeeld werd, omdat hij wilde leren, wat wetenschappelijke waarneming hem als waarheid had doen kennen. Pas in 1822 zwichtte de r.k. kerk voor de evidentie van de draaiing van de aarde om haar as en om de zon: de werken van Copernicus werden afgevoerd van de lijst der verboden boeken. (Index) De r.k. propagandisten hebben sindsdien gepoogd de betekenis van de vonnissen van 1616 en 1633 te verkleinen: niet de pausen veroordeelden Copernicus en Galilei, doch de leden der Inquisitie. Bovendien hadden Paulus V en Urbanus VIII zich als privépersoon, niet als onfeilbaar opperherder der kerk, met de zaken van Copernicus en Galilei bemoeid. Pover excuus! In een zo streng gecentraliseerde instelling als de r.k. kerk is de leider uiteindelijk alleen verantwoordelijk. En zo hebben we het eigenaardige geval, dat Paulus V en Urbanus VIII loochenen dat de aarde draait, terwijl Pius VII aanneemt dat de aarde wél draait.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 februari 1987
Protestants Nederland | 12 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 februari 1987
Protestants Nederland | 12 Pagina's