Openbaring van Johannes (4) – Hemelse stilte

Echte stilte kennen we vandaag de dag niet meer. Ook tijdens het lezen van dit artikel zul je nog tal van geluiden om je heen horen. We kunnen er trouwens ook niet zo goed mee omgaan: stilte wordt al snel als ongemakkelijk ervaren. In Openbaring 8 lezen we ook over stilte, een Hemelse stilte welteverstaan. Dan niet maar voor een kort moment of voor twee minuten. De stilte duurt ongeveer een halfuur! De hemelse troonzaal van God waar volgens Openbaring 4 en 5 de Here geloofd en geprezen wordt door de vier wezens, de vierentwintig oudsten en al die tienduizend maal tienduizenden engelen. In die troonzaal valt een complete stilte.

Wat is hier aan de hand? Hoe moeten we deze stilte duiden? Sommigen zien het zevende zegel vanwege de stilte als inhoudsloos, maar dat klopt niet. De stilte spreekt juist boekdelen!

Stilte in het Oude Testament en in de Joodse traditie

We hebben al herhaaldelijk gezien dat veel beelden uit Openbaring hun oorsprong vinden in het Oude Testament. Het laat ons zien dat de profetieën van het Oude Testament in het Lam Dat regeert, Jezus Christus, vervuld worden. In verschillende oordeels profetieën heeft stilte ook een plaats. Zo lezen we in Zacharia 2: 8-13 [NBV: 12-17] dat de Here opkomt voor Israël, Zijn oogappel, en Zijn hand dreigend uitstrekt tegen de volken die de strijd tegen Israël aangaan. In vers 13 [NBV: 17] staat dan: ‘Wees stil voor het aangezicht van de HEERE, alle vlees, want Hij is ontwaakt uit Zijn heilige woning.’ In Habakuk 2 lezen we over allerlei weeën. Als slot staat dan in vers 20: ‘Maar de HEERE is in Zijn heilige tempel. Wees stil voor Zijn aangezicht, heel de aarde!’ Op deze en andere plaatsen in het Oude Testament zien we dat de aarde stil wordt als God oordelend naar haar toekomt en het oordeel aanzegt. Stilte en oordeel hebben dus met elkaar te maken.

Binnen de Joodse traditie kent men de gedachte dat de lofzang voor de Here in de nacht plaatsvindt en overdag stopt, zodat de Here de gebeden van Zijn volk kan horen. Uit vroeg-Joodse bronnen, waaronder de Misjna, wordt deze stilte verbonden aan het reukoffer. Juist het reukoffer wordt in Openbaring 8: 3-5 beschreven.

Reukoffer

Het reukofferaltaar was in de eerste eeuw bekend. Het stond in de tempel direct voor het voorhangsel. Achter het voorhangsel stond de ark van het verbond, symbool voor de troon van God. Net daarvoor, aan de andere kant van het voorhangsel, werd het reukoffer gebracht. Het reukoffer stond symbool voor de gebeden van het volk. Zoals de rook opsteeg als een aangename en zoete geur, zo kwamen de gebeden tot God en waren aangenaam voor Hem. Dat is ook het beeld dat in Openbaring 8 getoond wordt: de gebeden van de heiligen stijgen op voor Gods troon. De hemel zwijgt, zodat de gebeden gehoord worden en door God verhoord worden.

Wat is dan het gebed dat klinkt en nu verhoring vindt? Dat is het gebed waar we de vorige keer naar geluisterd hebben in hoofdstuk 6: het gebed om wraak. Toen kregen de gelovigen nog te horen dat ze geduld moesten hebben, maar nu is de tijd vol. Het gebed om recht wordt verhoord! De engel neemt vuur van het altaar en werpt het op de aarde met stemmen, donderslagen, bliksemstralen en een aardbeving als gevolg. Al deze dingen zijn beelden voor de Here Die komt om te oordelen. De vorige keer hoorden we al dat het zesde zegel vooruitwees naar het Laatste Oordeel. In 6: 17 staat namelijk: de grote dag van Zijn toorn is aangebroken. Nu, bij het verbreken van het zevende zegel, vindt het Laatste Oordeel plaats. Het wordt stil. Stilte voor de storm? Stilte uit ontzag voor God? De stilte geeft het gewicht van dat moment aan, want nu gaat het einde komen.

Structuur Openbaring

Maar als zegel zes en zeven gaan over het einde, waarom verschijnen er dan nog zeven engelen voor de troon die zeven bazuinen krijgen? Als hier al gesproken wordt over het Laatste Oordeel, hoe moeten we dan de zevendelige bazuinreeks en zevendelige offerschalenreeks duiden? Daarbij wordt het Laatste Oordeel toch pas beschreven in hoofdstuk 20 en nu zijn we nog maar in hoofdstuk 8!

Dat klopt inderdaad. Alleen is het zeer de vraag of we dit Bijbelboek moeten lezen als een chronologisch verhaal, dat ons van begin tot einde vertelt wat er allemaal gaat gebeuren. Het chronologisch lezen van Openbaring brengt allerlei problemen met zich mee. Zo hebben we bij het zesde zegel gehoord dat de zon zwart wordt en de sterren op de aarde vallen.

Dit zijn elementen die allemaal weer terugkomen bij de bazuinenreeks. Hoe zit dat dan, want een ster kan toch niet tweemaal uit de hemel vallen? Het chronologisch lezen van Openbaring lijkt niet de juiste manier te zijn. Maar hoe moet je het dan wel lezen?

Nu is het enorm lastig om een patroon of structuur in het Bijbelboek te ontdekken. Wat het dichtstbij komt, is dat van een spiraalvorm, van cirkels die in elkaar overlopen, maar wel groter worden; er zit herhaling in, maar ook toename.

Openbaring als schilderij

Openbaring moet je niet lezen als een soort film, waarin van begin tot einde alles aan je wordt voorgeschoteld.

Het is veel beter Openbaring te zien als een kunstwerk, als een prachtig schilderij. De titel van het schilderij is ‘Gods plan van redding én oordeel’. Naar dit ene plan van God kijken we in Openbaring vanuit verschillende invalshoeken. Met de zegelreeks staan we aan de linkerkant te kijken naar het schilderij. Met de bazuinenreeks doe je een stapje opzij en kijk je vanuit het midden naar dat schilderij van Gods plan. Je kijkt naar hetzelfde, maar er valt weer nieuw licht op het doek en je ontdekt weer nieuwe dingen. Zo ook met de offerschalenreeks. Je zet nog een stapje naar rechts en ziet dezelfde dingen, maar weer vanuit een nieuw perspectief. Wat zie je dan? Je ziet Gods plan van redding en oordeel. De zegelreeks toont ons een cyclus waar we als wereld in terecht zijn gekomen. Een wereld waarin God in Zijn oordeel ruimte geeft aan het kwaad. Echter, dit loopt op een wonderlijke manier uit op de redding en verlossing van deze wereld en het oordeel over het kwaad.

De bazuinenreeks toont dezelfde cyclus vanuit een andere invalshoek en laat zien dat het niet alleen maar een herhaling is, maar er ook toename is: de situatie wordt steeds heftiger en intenser! De offerschalenreeks laat dat ook weer zien: herhaling en toename. Het visioen van hoofdstuk 8 vormt zo een overgangsvisioen, waarbij aan de ene kant de zegelreeks, uitlopend op het Laatste Oordeel, wordt afgerond en de volgende cyclus van de bazuinenreeks wordt gestart. Het ene volgt het andere niet chronologisch op. We zetten daarmee geen stap in de tijd. Nee, we zetten een stap opzij en kijken met de bazuinenreeks naar dat ene schilderij, het schilderij van Gods plan van redding en van oordeel.

Hemelse stilte

Bij het verbreken van het zevende zegel wordt het stil in de hemel. Een stilte waarin de gebeden worden verhoord en het oordeel over het kwaad plaatsvindt. Maar het is ook een stilte waarin er ruimte komt voor de Here om opnieuw het woord te nemen en scheppend te spreken, zoals Hij aan het begin van de tijd heeft gedaan.

Dan zal Hij de nieuwe hemelaarde tot bestaan roepen en zal Hij met al Zijn kinderen in eeuwigheid leven.

Hemel en aarde zullen eens zwijgen; een Hemelse stilte breekt aan op die dag. Misschien is het goed niet te wachten tot die dag, maar al eerder stil te worden voor Hem, onze God en voor het Lam.

Stil worden uit ontzag voor Zijn grootheid en heiligheid. Stil worden uit verwondering over Zijn liefde en trouw. Stil worden uit besef van Zijn genade.

Gespreksvragen

1. Wat vind je van dat beeld van het reukoffer, dat jouw gebeden als een aangename geur opstijgen naar God?

2. Laat in een moment van stilte dat beeld van het reukoffer eens op je inwerken en prijs de Here voor Zijn genade.

3. Hoe zie jij de structuur van het Bijbel boek Openbaring? Geeft dat beeld van een schilderij nieuwe inzichten?

4. Het geheel van Openbaring toont ons een cyclus waar we als wereld in zitten, maar spreekt ook over toename. Als je kijkt naar de afgelopen tien of twintig jaar, zijn er dan ook dingen die je telkens ziet terugkeren, maar ook groter en heviger worden?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen