THEMA Jezus Christus is de opstanding en het leven!
Pasen is het grote en belangrijkste feest van de christelijke kerk wereldwijd, maar het wordt heel verschillend gevierd, en de betekenis die eraan wordt toegekend loopt ook uiteen. De vraag is dus wat er op Pasen is gebeurd, en wat dat voor deze wereld en voor ons leven betekent. In dit artikel wil ik deze drie vragen langslopen.
Op Pasen is Jezus door de Vader opgewekt uit de dood. Houdt dat in dat wat er met Christus gebeurt min of meer hetzelfde is als wat met de jongen uit Naïn, het dochtertje van Jaïrus en Lazarus is gebeurd? Nee, de opstanding van Christus is van een radicaal en totaal andere orde. Waar Jezus mensen uit de dood terugroept, door hen aan te spreken, keren zij terug in dit leven. Hoe dat is geweest, wat Lazarus heeft geweten van de dagen in het graf, de Bijbel zwijgt erover. Wij doen er goed aan datzelfde te doen. Maar één ding is zeker: ze zijn weliswaar teruggekomen in het leven, maar stuk voor stuk allemaal opnieuw gestorven. Aan de hand van het evangelie naar Johannes valt het verschil tussen Jezus en hen goed duidelijk te maken.
De eigen aard van de opstanding van Jezus
In Johannes 11: 44 lezen we dat Lazarus uit het graf naar buiten komt. De evangelist vertelt erbij dat Lazarus ‘gebonden’ is en dat er een doek om zijn hoofd gewonden is, en dat Jezus de opdracht geeft om de doeken los te maken en hem te bevrijden. Wat zijn dat voor doeken, en waarom houden ze Lazarus als het ware gevangen? Nu, in die tijd was het gewoonte om een gestorvene helemaal te omwikkelen met doeken die in geurige balsem gedompeld waren. Jezus zegt van de vrouw die Hem in Bethanië zalft dat zij dat al heeft gedaan voor Zijn begrafenis (Mark. 14: 8). In Johannes 19: 40 lezen we dat men Jezus, wanneer Hij gestorven is, in doeken wikkelt die in een aangenaam geurende olie zijn gedompeld. Die balsem is warm en vloeibaar klaargemaakt, maar die wordt daarna hard, en de doeken nemen dan de vorm van het lichaam aan. Dat is bij Lazarus blijkbaar ook gebeurd, en daarom wordt hij in zijn bewegingen belemmerd en geeft Jezus de opdracht hem los te maken.
Opmerkelijk is nu dat we in Johannes 20 ook van zulke doeken en hoofdwindsels lezen. Maria Magdalena en daarna Petrus en de leerling van wie Jezus hield gaan op paasmorgen naar het graf waar Jezus is neergelegd. Van de leerling van wie Jezus hield staat er dat hij de ‘doeken’ ziet liggen, en vervolgens dat Petrus óók de doek van het hoofd ziet. Er staat bij dat die opgerold is en op een andere plek ligt. Het gaat hier waarschijnlijk om een doek die moet voorkomen dat de mond van de gestorvene open gaat staan. Bij ‘opgerold’ moeten we waarschijnlijk niet denken aan iets als opgerold verbandgaas, maar dat de windsels rond het hoofd net als de doeken rond het lichaam nog de vorm van Jezus’ hoofd laten zien.
De doeken en windsels liggen op enige afstand van elkaar, vertelt de evangelist. Ook dat zal ons iets te zeggen hebben. Als we de ‘taal’ van de binnenkant van het graf lezen, zoals Johannes die gebruikt, valt op dat Jezus kennelijk niet gehinderd is geweest door de doeken en de windsels. Lazarus moest geholpen worden, hij keerde terug in dit leven, waarin doeken je ‘gebonden’ kunnen houden. Bij Jezus is dat niet zo, en Hij kan na Zijn opstanding ook door gesloten deuren naar de leerlingen toekomen (Joh. 20: 19,26). De ‘taal’ van het graf is dus dat Jezus uit deze wereld is opgestaan, en rustig Zelf de doeken heeft achtergelaten en de windsels rond het hoofd elders heeft neergelegd. De evangelist wijst ons erop, omdat het een teken is. Op Pasen is Jezus door de Vader opgewekt uit de dood, en staat Hij Zelf ook op, niet om terug te keren in deze wereld, maar om het door Zijn plaatsvervangend en verzoenend lijden en sterven voor ons geopende Koninkrijk van God binnen te gaan.
Wat houdt Pasen voor deze wereld in?
Dat God Jezus heeft opgewekt uit de doden houdt voor deze wereld in dat de Vader Hem in het gelijk stelt in het geding met hen die Hem hebben afgewezen en gekruisigd. Het wonder dat de vreugde van Pasen mag zijn is dat Christus in dit toppunt van zonde en verblinding de zonde van de wereld heeft weggedragen. Wat wij ten kwade gedacht hebben, heeft God eens en voorgoed ten goede gedacht. God heeft Zelf door Christus, door het bloed van Zijn kruis, alle dingen met Zich verzoend, alles wat in de hemel en op de aarde is (Kol. 1: 20).
Dat houdt echter niet in dat de geschiedenis vanaf Pasen ‘vooruitgang’ laat zien en we als mensheid nu vooruit gaan. We mogen niet vergeten dat de opstanding van Christus het totale en definitieve oordeel over deze wereld inhoudt. Het is waar, er was sprake van dwaasheid en verblinding, van verleiding door de boze, maar dat doet niets af van de ernst van wat er in de kruisiging van Jezus plaatsvond. ‘Laten we de zoon doden, dan is de wijngaard van ons!’ De satan die zijn kracht zocht in het aanklagen van hen die van God zijn, is uit de hemel op de aarde geworpen. Dat houdt in dat de tijd dat hij uitverkorenen van God kon beschuldigen voorgoed voorbij is. Het Lam, staande als geslacht, heeft daar eens en voorgoed een einde aan gemaakt.
Maar dat neemt niet weg dat de satan op aarde rondgaat als een brullende leeuw, op zoek naar wie hij zou kunnen verslinden (1 Pet. 5: 8). Het is daarom niet verwonderlijk dat het Nieuwe Testament ons betuigt dat na de opstanding van Christus de dingen zich toespitsen. De ‘rede over de laatste dingen’ in Markus 13 bereidt ons voor op tijden van moeite en verdrukking, met erdoorheen telkens de oproep om waakzaam te zijn en vast te staan in het geloof. Te midden van alle gruwelijkheden van de geschiedenis – Jezus noemt aardbevingen en oorlogen – wijst Hij Zijn leerlingen ook op de ‘les’ van de vijgenboom. Als die als eerste van de bomen in het land Israël in het voorjaar uitbot, weet je dat de zomer in aantocht is. Christus heeft alle macht in hemel en op aarde (Matt. 28: 18) en er zijn tekenen van Zijn heerschappij te zien. In het Bijbelboek Handelingen lezen we dat Jakobus wordt terechtgesteld, maar Petrus uit de gevangenis bevrijd (Hand. 12). Paulus wordt gestenigd, maar hij overleeft het en verkondigt het Evangelie (Hand. 14). En telkens is het refrein: ‘Het Woord groeide’, in kracht in levens van mensen, en in zegenrijke doorwerking in de samenleving.
De geschiedenis vertoont niet een gestadige ‘vooruitgang’ in de richting van een nieuwe wereld, waarin we allemaal stilaan redelijke en goedwillende mensen worden die vreedzaam samenleven. Telkens weer zijn er uitbarstingen van onmenselijkheid, en onuitroeibaar is de haat tegen het volk van Gods verkiezing, tegen het volk Israël. Maar er zijn ook ‘momentums’ (Ef. 6: 12), waarin Christus openingen maakt in uitzichtloze situaties en die wij dienen te gebruiken, zodat Zijn genade en macht zich manifesteren en doorbreken in een wereld van zonde en dood. In alle omstandigheden is er één zekerheid: de Here zal niet toestaan dat de boze overwint en hen die van Christus zijn uit Zijn hand rukt (Joh. 10: 29). Niets zal hen kunnen scheiden van de liefde van God, die is in Jezus Christus, onze Heer (Rom. 8: 39). Daarom mogen we met reikhalzend verlangen naar Zijn grote dag uitkijken.
Wat houdt Pasen voor ons leven vandaag in?
Met het voorgaande is al het nodige gezegd over wat Pasen wel en niet voor ons leven inhoudt. Nog altijd zijn er stemmen die ons proberen wijs te maken dat een christen de zonde achter zich heeft en we alleen maar ‘halleluja’ moeten roepen. In de brief aan de Romeinen haalt Paulus ons weg uit die valse droom. Bij Christus horen is met Hem meegetrokken zijn in Zijn dood. ‘Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat, zoals Christus uit de doden is opgewekt door de majesteit van de Vader, zo ook wij in nieuwheid van leven zouden wandelen’ (Rom. 6: 4). Als de apostel daarna verder gaat en zegt dat het voor ons moet vaststaan dat we ‘dood zijn voor de zonden, maar levend voor God in Jezus Christus’ (Rom. 6: 11), is dat een vaststelling van een stand van zaken. Het is een appel tot geloof, en tot een leven uit geloof: ‘Laat dan de zonde niet langer als koning heersen in uw sterfelijk lichaam, om aan de begeerten ervan te gehoorzamen’ (Rom. 6: 12).
In Kolossenzen 3: 1 klinkt de klemmende oproep te ‘zoeken wat boven is’, dat is ‘waar Christus is’. ‘Boven’ is dus niet oneindig ver bij ons vandaan, een onbereikbaar ideaal, maar: buiten het bereik van de macht van de zonde, en zo heel dichtbij, in het geloof aan te grijpen. De ‘hefboom’ die de apostel in de levens van zijn lezers inzet is dan ook net als in Romeinen 6: ‘zoek’ de opgestane Christus in geloof! Christus heeft niet voor Zichzelf geleden en Zijn opwekking betreft Hem niet als ‘individu’. Godzijdank is Christus nooit een ‘individu’, een mens-op-zichzelf, geweest, maar Hij is om ons mensen, om onze zonde door de Vader in de wereld gezonden. En Hij heeft vanaf het begin van Zijn menswording tot in de dood aan het kruis ‘Gods toorn tegen de zonde van het gehele mensengeslacht aan lichaam en ziel gedragen, om door zijn lijden, als door het enige zoenoffer, ons lichaam en onze ziel van het eeuwige oordeel te verlossen en voor ons de genade van God, de gerechtigheid en het eeuwige leven te verwerven’ (Heidelberger Catechismus, vr. 37). In de genade en kracht van de gekruisigde en opgestane Heer staat er een nieuwe mens op, die gekenmerkt wordt door ‘een innige blijdschap in God door Christus, en lust en liefde om naar de wil van God alle goede werken te volbrengen’ (Heidelberger Catechismus, vr. 90).
Pasen is féést, want God doet hopeloos verloren zondaars door de opstanding van Christus uit de doden wedergeboren worden tot een levende hoop (1 Pet. 1: 3). Een levende hoop, niet een illusie die we onszelf voorspiegelen, maar een hoop die leeft van de in de hemelen bewaarde ‘onvergankelijke, onbevlekte en onverwelkelijke erfenis’: de levende Here Jezus Christus! Omdat dit onze hoop mag zijn, komt het er voor ons op aan niet wankelmoedig te worden en ons aan te passen aan deze wereld, maar altijd royaal te zijn in het werk dat de Here in ons en door ons heen wil doen, in de blijde wetenschap dat onze inspanningen in Hem niet vergeefs zijn (1 Kor. 15: 57v).
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 31 maart 2023
De Wekker | 36 Pagina's