Ik geloof in de apostolische kerk

Wat betekent het dat de kerk apostolisch is? Dit voorjaar bezocht ik de Sint-Pieterskathedraal in Genève. Deze Gotische kathedraal, gebouwd in 1160, werd in 1535 reformatorisch. Vanaf dat moment lag de Bijbel centraal, maar verloor zij de traditie van de apostolische kerk. En dat voelde ik direct toen ik de kathedraal binnenkwam. Ik zag veel toeristen, maar er was nauwelijks iemand aan het bidden. De knielbanken waren weg en de kathedraal miste een belangrijk element uit de apostolische traditie: de viering van de eucharistie.

Als katholiek en oud-protestant denk ik veel na over de verschillen tussen de kerken van de Reformatie en de Rooms-Katholieke Kerk. Hoewel ik het waardeer dat de Reformatie aandacht heeft gevraagd voor het Woord, merk ik steevast bij bezoeken aan kerken van de Reformatie dat de huidige reformatorische kerken niet altijd meer in lijn zijn met de Reformatie zelf, laat staan met de apostolische kerk. Wie zegt te willen vasthouden aan Calvijn, moet hem namelijk ook serieus nemen in zijn wekelijkse viering van het Heilig Avondmaal. De zondagse viering is niet slechts een Woorddienst, maar hoort nauw verbonden te zijn met de eucharistie, in lijn met de apostolische kerk.

Wie leest hoe de apostolische kerk een zondagse viering beleefde, ziet dat hedendaagse reformatorische kerken allerlei wezenlijke elementen hebben verwijderd. Praktijken zoals de wekelijkse viering van het avondmaal, het knielen in de kerk, de wijding van het altaar, de bisschoppelijke structuur, het primaatschap van de bisschop van Rome, de biecht en de verering van de heiligen waren wezenlijk voor de apostolische kerk. Lees een willekeurige kerkvader zoals Ignatius van Antiochië, Ambrosius, Johannes Chrysostomus of Augustinus er maar op na.

Zou het niet kunnen dat reformatorische kerken aan zet zijn om de kloof met Rome te dichten door opnieuw na te denken vanuit de apostolische kerk? De Rooms-Katholieke Kerk heeft de Reformatie nodig. De kennis van het Woord in reformatorische kerken is een enorme kracht. Het Tweede Vaticaanse Concilie van 1962-1965 heeft veel punten van de Reformatie geprobeerd te verdisconteren. Pausen zoals Johannes Paulus II, Benedictus XVI en Franciscus hebben deze lijn voortgezet, zonder te willen breken met de apostolische traditie.

Toen ik het kritisch hoofdredactioneel commentaar van het RD bij het overlijden van paus Franciscus las, moest ik daarom even fronsen. ‘Als paus hield hij onverkort vast aan klassieke rooms-katholieke leerstellingen, zoals over Maria, het pausambt, de sacramenten en de kerk. Daarmee bleef de kloof tussen Rome en Reformatie ook onder het afgelopen pontificaat nog even breed en diep.’

Het beeld dat zowel de Reformatie als de Rooms-Katholieke Kerk hetzelfde zijn gebleven, klopt niet en is onvruchtbaar voor het herstel van de eenheid. Rome heeft de Reformatie nodig en de Reformatie heeft Rome nodig. Gezamenlijk luisteren naar de apostolische kerk en de kerk naar het apostolische voorbeeld reformeren, is de enige weg voorwaarts.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen