Hoofdstuk V. Hoe zij gevestigd is in ons land (III)

Wat te Embden werd vastgesteld in zake onze kerkregeering, werd is 1574 te Dordrecht bevestigd. Is dat jaar werd de eerste synode op Nederlandschen bodem gehouden. Onder voorzitterschap van Ds. Casper van der Heyden werd in de maand Juni 1574 te Dordrecht de generale synode der Geref. kerken in Nederland gehouden. Wij noemen haar een generale synode, al is het waar dat alleen de Gereformeerde kerken uit Zeeland en Zuid-Holland er vertegenwoordigd waren. De gemeenten in de overige provinciën werden verhinderd afgevaardigden te zenden, omdat die provinciën nog in de macht der Spanjaarden waren. Toch erkenden ook de kerken dier provinciën deze synode, zoodat zij inderdaad generaal was en niet provinciaal. Ook van deze synode ging eene kerkenordening uit, die de te Embden genomen besluiten verbeterde, waar het noodig was en eene reeks van nieuwe bepalingen er bijvoegde. Deze synode was zeer streng in zake de feestdagen en schafte ze allen af om alleen den Zondag te vieren. Artikel 53 der Dordtsche kerkorde van 1574 zegt: „Aangaande de feestdagen nevens den Zondag is besloten, dat men met den Zondag alleen tevreden zal zijn.” Op den Zondag vóór Kerstmis zou over de geboorte, op Paaschzondag over de opstanding des Heeren en Pinksterzondag over de uitstorting des Heiligen Geestes gepreekt worden, doch moest men telkens het volk vermanen geen feestdagen te vieren behalve den Zondag alleen. De vrees voor al de Roomsche feestdagen en de verheffing van feestdagen, die de Heere niet voorschrijft in Zijn Woord boven den Zondag door God geboden, leidde tot zulk eene bepaling.
Het is ons doel niet om eene breede beschouwing te geven van al de kerkorden van 1571 tot 1619 toe, doch wel willen wij er op wijzen, dat al die kerkorden voor onze kerkregeering van het hoogste belang zijn.
Het wordt dikwijls zóó voorgesteld, alsof iedere synode, die eene nieuwe kerkorde opstelde, daardoor de voorgaande van kracht beroofde. Dit is niet het geval. Zelfs kunnen de bepalingen te Embden 1571 en Dordrecht 1574 opgesteld niet eens eene kerkorde in eigenlijken zin genoemd. Het waren eene reeks van bepalingen en eerst de synode van Dordrecht in 1578 gaf eene formeele kerkorde, waarin de bepalingen onder vaste rubrieken worden gesteld. De daarop volgende synodes van Middelburg 1581, van 's Gravenhage 1586 en Dordrecht 1618/19 hebben de kerkorde van 1578, waar het noodig was, herzien en gewijzigd. Zij veranderden sommige bepalingen, maar hielden aan de grondgedachte der kerkorde vast. Vandaar dan ook dat de kerkorde van Dordrecht 1618/19 in beginsel dezelfde is als die van Embden enz. maar alleen veranderd ten opzichte van bepalingen naar den eisch van den tijd, waarin men leefde en de toestand, waarin de kerk verkeerde. De beginselen van ons kerkrecht liggen dus niet alleen in de Dordtsche kerkorde, maar ook in al de kerkorden van 1568—1619 opgesteld. Daarom liet b.v. de synode der Afgescheidene Gereformeerde gemeenten in 1840 niet alleen de Dordtsche kerkorde van 1618/19, maar een handboekje, bevattende al de kerkorden van 1568 tot 1619 toe, uitgeven. Dit handboekje werd op last der synode onzer kerk te Hoogeveen in 1860 opnieuw uitgegeven.

's Gr. ('s Gravenhage) de Br.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen